معرفی
امروزه بارکد در بسیاری از حیطه‌ها با RFID جایگزین شده است. بدین ترتیب RFID به رایج‌ترین فناوری در زمینه‌ی خودکارسازی فعالیت‌های مرتبط با کتابخانه و جلوگیری از سرقت بدل شده است. اضافه بر جلوگیری از دسترسی و جابه‌جایی غیرمجاز کتاب‌ها، مزایای متعدد دیگری از قبیل، تسریع عملکرد کارمندان در ثبت یا تحویل کتاب، تسهیل و خودکارسازی فرایند امانت یا بازگرداندن کتاب برای اعضا، مدیریت انبار الکترونیکی و جستجو و مرتب‌سازی سریع را می‌توان برای سیستم کتابخانه‌ی مبتنی بر برچسب‌های هوشمند نام برد. برچسب‌های هوشمند امکان جایگزینی تدریجی بارکد را در کتابخانه‌های کنونی، بدون ایجاد توقف و اختلال در عملکرد کنونی سیستم، دارند.
هدف سیستم
اصلی‌ترین هدف چنین سیستمی، با توجه به عنوان آن، تسهیل، تسریع، افزایش دقت و کارایی ثبت آمار است.
مزایا
برخی مزایای استفاده از سیستم‌های مبتنی بر RFID در کتابخانه را به صورت خلاصه می‌توان به شرح زیر بیان نمود:
• تسریع چرخه امانت و بازگشت کتاب
o کاهش زمان در چرخه‌ی امانت
o سرعت خواندن اطلاعات از برچسب‌های هوشمند، بسیار بیشتر از بارکد است
o فرایند خواندن برچسب، به جهت آن نسبت به برچسب‌خوان و دید مستقیم،وابستگی ندارد
o امکان خواندن و ثبت اطلاعات چند کتاب در یک زمان
o فاصله‌ی خواندن برچسب تا ۱۰ سانتی متر نیز می‌تواند باشد
o امکان خوانده شدن چندین کتاب به صورت همزمان توسط برچسب‌خوان وجود دارد
• امکان استفاده از باجه‌ی‌های بازگشت خودکار کتب اماناتی
o کاهش بارکاری کارمندان
o سهولت استفاده برای کاربران و عدم نیاز به دستورالعمل پیچیده یا خاص برای کاربران
• قابلیت اعتماد بالا
o ثبت برچسب بدون اشتباه و با اطمینان ۱۰۰ صورت می‌گیرد
o کاهش آمار تشخیص‌های اشتباه در خروج کتاب از کتابخانه
o جلوگیری از خروج غیرمجاز
• عمرمفید طولانی برچسب‌ها
o برچسب‌ها به دلیل عدم تماس مستقیم، عمر بسیار بیشتری نسبت به بارکد دارند
o تعداد دفعات خواندن و نوشتن در برچسب به‌طور متوسط تا یکصدهزار بار
• تسریع فرایندهای جستجو با استفاده برچسب‌خوان دستی
o جستجوی سریع کتاب‌ها در قفسه، بدون نیاز به بررسی دستی و جابجایی
o یافتن اشتباهات استقرار کتب در قفسه‌ها بدون نیاز به رویت تک تک آن‌ها
• قابلیت تلفیق با سیستم‌های انتقال و مرتب‌سازی
o امکان اتصال به دستگاه‌های مکانیکی و هدایت آن‌ها در جهت خودکارسازی مرتب‌کردن یا انتقال به مکان مناسب
o کاهش قابل توجه زمان مصرفی کارمندان برای انجام فرایند به صورت دستی
تشریح عملکرد
در این سیستم به ازای هر کتاب وارد شده به کتابخانه یک برچسب اختصاص داده می‌شود و علاوه بر امکان شناسایی یکتای کتاب توسط برچسب‌خوان، امکان ثبت برخی اطلاعات اضافه لازم نیز در برچسب نیز فراهم است.
به اعضا و کاربران کتابخانه نیز یک کارت عضویت داده می‌شود تا در جهت امانت‌گیری خودکار و سریع، کمترین تراکنش را با سیستم داشته باشند.
کاربر به دو صورت می‌تواند کتاب را امانت بگیرید یا بازپس دهد. راهکار اول با کمک کارمند مسول امانت است و راهکار دوم به صورت مستقل.
در امانت‌دهی یا بازپس‌گیری کتاب با کمک کارمند، از برچسب‌خوان‌های میزی (Desktop Reader) استفاده می‌شود و کارمند به سادگی با قراردادن کارت عضویت فرد و کتاب مورد نظر در معرض برچسب‌خوان، فرایند امانت را انجام می‌دهد یا در بازگشت نیز، کافی است تنها کتاب بر برچسب‌خوان قرار گیرد.
در امانت‌دهی یا بازپس‌گیری کتاب از طریق باجه‌ی خودکار (Self Checkin-Checkout) کاربر در مقابل باجه‌ی مخصوص ایجاد شده قرار می‌گیرد و طبق دستورالعمل ساده‌ی عرضه شده، ابتدا کارت و سپس کتاب را برای امانت در معرض برچسب‌خوان می‌گذارد و یا برای بازگشت، تنها کافی است کتاب را به برچسب‌خوان نشان داده و آن را پس از ثبت در جعبه‌ی مخصوصی برای کتاب‌های بازگشتی قرار دهد. همچین برای وارد کردن کتاب‌های جدید و اطلاعات آن‌ها در سیستم نیز، کاربری که اجازه‌ی این کار در نرم‌افزار به وی داده شده است، فرایندی را به سادگی طی می‌کند.
استفاده از برچسب‌خوان دستی (Handheld Reader) برای آمارگیری یا جستجو یا بررسی مرتب بودن کتب نیز در سیستم تعبیه شده و روند ساده و مستقیم خود را داراست.
راهکار آسانرم‌افزار به حدی قابلیت انعطاف دارد که امکان استفاده از کارت‌های عضویت قدیمی مورد استفاده اعضا کتابخانه نیز وجود دارد و می‌توان سیستم را با آن و با نرم‌افزار موجود ، یکپارچه نمود.